پخش زنده
امروز: -
حمید فتاحی گفت: فناوری ایسیم (eSIM) که نسل جدید سیمکارتها محسوب میشود به دلیل حذف سیمکارت فیزیکی، امنیت بالاتری ایجاد میکند و امکان استفاده از چند شماره تلفن روی یک دستگاه را فراهم میسازد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، طرح ملی فیبر نوری راهی جدید برای تحول ارتباطات موضوع برنامه صف اول شبکه خبر بود که با حضور آقای حمید فتاحی، قائممقام وزیر در امور ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بررسی شد.
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است؛
سؤال: آن پروژه ۲۰ میلیونی که تکلیف برنامه هفتم پیشرفت است برای این فیبر نوری چه فرقی با پروژه بزرگی که مخابرات درنظر گرفته است و بعنوان سوآپ فیبر نوری معرفی میکند دارد. این دو با هم فرقی دارند؟
فتاحی: موضوع استفاده از فیبر نوری برای اتصال منازل و کسب و کارها یک پروژه زیرساختی بسیار مهم است که در سالهای گذشته در کشور تعریف شده است. محدودیتهای طبیعی که در ارتباطات مبتنی بر نسل گذشته و ارتباطات مبتنی بر مس وجود دارد و همچنین کم و محدود بودن سرعت و پهنای باند، این اتفاق را رقم زده است که یک پروژه بزرگ ملی در کشور طراحی و اجرا شود. در دولت چهاردهم هم به صورت ویژه با یک تغییر نگرش و یک تغییر رویکرد مبتنی بر توجه ویژه به اتصال کسب و کارها و منازل به فیبر نوری و تمرکز بر کلان شهرها که بیشتر مسائل مربوط به کیفیت و مشکلات پوشش در آنها وجود دارد، این پروژه ادامه پیدا کرده است. طبق برنامه هفتم پیشرفت هم یک زمانبندی مشخص برای تکمیل این پروژه درنظر گرفته شده است که تا پایان سال ۱۴۰۷ باید ۲۰ میلیون پوشش فیبر نوری و براساس آن ۱۰ میلیون اتصال ایجاد شود. این طبق برنامه تقسیم بندی و در پروانه تعهد اپراتورهای ارتباطی قرار گرفته است. تقریباً ۱۰ اپراتور در کشور هستند که مسئول اجرای این پروژه هستند و ما هم در وزارت ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی درحال پایش این برنامه هستیم که به موقع و طبق برنامه پیش برود. درکنار آن موضوعی که امروز راجع به آن صحبت میکنیم و در روزهای اخیر به صورت ویژه همایش ملی آن برگزار شده است، پروژه بسیار بزرگ و یک پروژه تحول آفرین و امیدآفرین است که شرکت مخابرات ایران به واسطه مالکیت اش بر شبکه کانالها و داکتها و سیم مسی کشور که یک شریان بزرگی از شبکه ارتباطی و زیرساخت اصلی شبکه ارتباطی کشور است، یک پروژه ملی را استارت زده است که در آن بحث مهاجرت از کابلهای مسی به فیبر نوری است. به این معنی که ما در طی اجرای این برنامه به صورت متناوب و در یک زمانبندی مشخص، مس از سیمهای مسی و مس از زیرساختهای ارتباطی کشور جمع آوری میشود و به صورت کامل فیبر نوری جایگزین آن میشود. این دو پروژه درکنار هم پیش خواهد رفت و هم پوشانیهایی با هم دارند.
سؤال: کدام زودتر شروع شده است؟
فتاحی: پروژه فیبر نوری که موسوم به اف تی تی اچ است زودتر شروع شده است.
سؤال: مخابرات از قبل شروع نکرده است، اپراتورها میخواستند این پروژه را از حالت مسی به فیبر نوری تبدیل کنند؟
فتاحی: در پروژه اف تی تی اچ اپراتورهایی که تعهد ایجاد پوشش دارند آنها ارتباطی با شبکه مس یا شبکه فیبر نوری مخابرات ندارند. آنها به صورت مجزا خودشان این شبکه را دایر میکنند و عملاً یک شبکه جدیدی ایجاد میشود. موضوع انحصار و انحصارزدایی از شبکه زیرساختی کشور است، به هر حال یکی از آن شاخصهایی که در حوزه ارتباطات سنجیده میشود و در دنیا و همه کشورها و ما هم به آن توجه ویژه داریم، موضوع انحصارزدایی و موضوع توجه ویژه به رقابت است. یعنی جایی اگر رقابت وجود داشته باشد و کابران امکان اینکه بتوانند از بین خدمات مختلف و ارائه کنندگان مختلف انتخاب کنند، اینجا هم بحث افزایش کیفیت، رقابتی مثل کاهش قیمت و این مزایا را برای کاربر دارد. آن نگاهی که از ابتدا برای پروژه اف تی تی اچ که از سال ۱۴۰۲ شروع شده است، آن پروژه مبتنی بر این است که هر کدام از اپراتورهای ارتباطی امکان اینکه شبکه خودشان را داشته باشند و شبکه فیبر خودشان در آن محدودهای که پروانه و تعهدشان بوده است. اما در آن پروژه وقتی یک اینترنت مبتنی بر فیبر نوری را از یکی از سرویس دهندگان میگرفتید خط تلفن و شماره تلفن شما روی ارتباط مسی شرکت مخابرات ایران بوده است، بنابراین این دو شبکه مجزا بوده است. الان برنامهای شرکت مخابرات ایران طراحی کرده است برای موضوع مهاجرات یا سوآپ، در اینجا کاملاً مس از شبکه ارتباطی و شبکه زیرساختی کشور خارج میشود. یعنی شماره تلفن خودتان کاملاً روی فیبر نوری دایر میشود و این یک تحول بزرگی است که اتفاق خواهد افتاد و این بستر بستر تمام پیشرفتها و زیرساخت تمام توسعههای بعدی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات خواهد بود.
سؤال: کیفیت مکالمه را هم تغییر میدهد؟
فتاحی: حتماً کیفیت مکالمه را افزایش خواهد داد و ارزش افزودههایی که شما از این به بعد میتوانید روی تلفن ثابت داشته باشید. امکان تماس تصویری باکیفیت و خدمات ویژه دیگر را، چون بستر پرسرعت و بستر باکیفیت خواهد بود و شاید در بعضی از مواقع نسبت به ظرفیتهای کنونی بیش از ۱۰۰ برابر افزایش سرعت میتوانید داشته باشید؛ بنابراین حتماً خدمات ارزش افزوده که کوچکترین آن تماس تصویری است که از طریق تلفن ثابت منزل این امکان را دارید که با یکی دیگر از کاربران تماس تصویری داشته باشید، اینها خدمات ارزش افزودهای است که در این بستر قابل پیاده سازی است.
سؤال: یکی از دغدغههای خیلی مهم در مورد موضوعی که مطرح کردید، هماهنگی بین اپراتورها و مخابرات بود. یک دورهای وقتی اپراتورها قویتر عمل کردند، مخابرات در حوزه ارتباطی تضعیف شد و یکسری تحولات ایجاد کرد. این تحولی که مخابرات دارد ایجاد میکند فکر میکنم به یک رقیب جدی برای اپراتورها تبدیل شود. چطور ممکن است وقتی مخابرات با این حجم وسیع زیرساخت، اپراتورها چطور میتوانند با آن رقابت کنند، سهم و جایگاه آنها چقدر است؟
فتاحی: یکی از نکاتی که الان در مورد این پروژه بسیار مطرح است و در گفتوگوهای مختلف راجع به آن بحث میشود، موضوع انحصار در شبکه زیرساختی کشور است. نکته بسیار درست و مهمی است، انحصار مانع اصلی و از بین رفتن موجب کاهش کیفیت، افزایش قیمت و در نهایت نارضایتی کابرها خواهد شد که این یک امر طبیعی است. شرکت مخابرات ایران که در ابتدا بخشی از بدنه وزارت ارتباطات بوده است، در سالهای دور مسئول اصلی برقراری زیرساختهای ارتباطی کشور بوده است، در حوزه زیرساخت ارتباطی دارای یک انحصار طبیعی است. یعنی شما مالک کل شبکه کانالها و داکتها و ساب داکتها و مسئول زیرساختهای ارتباطی کشور هستید، به صورت ویژه انحصار طبیعی را دارید. چنانچه در نسل ارتباطات مبتنی بر مس هم این انحصار وجود داشته است. اما چه اتفاقی میتواند بیفتد، اینکه ما در رگولاتوری و در سازمان تنظیم مقررات این وظیفه را داریم که با قواعد و مقرراتی که تدوین میکنیم، با مصوباتی که در کمیسیون تنظیم مقررات مصوب میکنیم، مانع از استحکام این انحصار شویم و انحصارزدایی را توسعه بدهیم.
سؤال: با توجه به اینکه دولتی هستید، مخابرات هم دولتی است، در مقابل بخش خصوصی...؟
فتاحی: مخابرات دولتی نیست، مخابرات از سالی که به بخش خصوصی واگذار شده است، ارتباطی با دولت ندارد، سهامدار دارد و به صورت یک شرکت خصوصی اداره میشود. مخابرات ذیل قانون تجارت است و در چارچوب شرکتهای خصوصی اداره میشود. وظیفه ما این است که باید قوانین و مقررات و پایش و نظارت را به نحوی مدیریت کنیم که این انحصار دامنه پیدا نکند، تقویت نشود و امکان بخش خصوصیهای دیگر و اپراتورهای دیگر به وجود بیاید. در زمانی که شبکه مس کشور فعال بوده است و ما مثلاً ارتباطات اینترنت مبتنی برای دی اس را به کاربران ارائه میدادیم، کل شبکه متعلق به شرکت مخابرات ایران بوده است، یعنی همین شبکهای که امروز بعنوان شبکه مسی کشور دارد کار میکند، ۱۰۰ درصد آن متعلق به شرکت مخابرات ایران است. اما چه اتفاقی افتاده است، این فضا ایجاد شده است برای سایر اپراتورها. اپراتورهای دیگر ارتباطی ایجاد شدهاند که بیایند در این لایه زیرساختی به مردم خدمت بدهند تا این انحصار کم شود. کما اینکه امروز خیلی از کابران ما دارند سرویسای دی اس ال خودشان را از سایر اپراتورها خدمت میگیرند. امروز با آن پروژه اف تی تی اچ، امکان اینکه سایر اپراتورها شبکه زیرساختی مبتنی بر فیبر نوری خودشان درکنار مخابرات را داشته باشند را هم دارند؛ بنابراین ما با یک تنظیم مقررات دقیق، به روز، مبتنی بر مطالعاتی که هم در دنیا و هم مبتنی بر شرایط کشور خودمان این را طراحی کنیم. به طور مثال از مصوبهای که اخیراً بعنوان مصوبه مهاجرت یا برگردان از مس به فیبر نوری در کمیسیون تنظیم مقررات در هفته گذشته تصویب کردیم، یک مصداق آن را عرض کنم، کاربرانی که امروز از سایر سرویس دهندگان ارتباطی دارند سرویس اینترنت میگیرند، بعد از اینکه فیبر نوری جایگزین شد، اولویت براساس انتخاب مشتری با همان اپراتوری است که سرویس اینترنت را الان دارد به مردم میدهد. از هر شرکتی که کار و سرویس میگیرد، اولویت با آن شرکت است و ملزم است که این سرویس را مخابرات طوری فراهم کند که بتوانند کاربران آن سرویس را از سایر سرویس دهندگان هم بگیرند.
سؤال: یعنی فقط اولویت میدهید؟
فتاحی: اولویت است براساس انتخاب مشترک. این قرارداد منعقد میشود اگر خلاف آن به ما گزارش شود، جرائم و اخطارهایی برای شرکت ارائه دهنده سرویس زیرساختی که در اینجا مخابرات ایران است طراحی شده است و اینها با پایش و نظارت پیگیری میشود. سعی ما باید بر این باشد که اجازه ندهیم این انحصار تقویت شود، با این مقررات گذاری که کردهایم و نظارتی که انجام میدهیم و البته جلسات مداوم هفتگی که با اپراتورهای ارتباطی داریم. اینها دارنده پروانه از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی هستند، دائم در جلسات مختلف حضور دارند، ما به صورت هفتگی جلسات کنترل پروژه داریم، حتی در طراحی و تدوین اسناد مربوطه حضور داشتهاند. به واسطه آن انحصار طبیعی، این نگرانیها و البته یک تجربهای که در گذشته وجود داشته است که مخابرات بنا بر موضوعات تجاری خودش نگاه اش این بوده است که شبکه خودش را توسعه بدهد، این نگرانی میتواند طبیعی باشد. ما این قول را به این بزرگواران و ذینفع اصلی این پروژه که مردم هستند، یعنی همه این اتفاقات که این ضرورت در کشور حس شده است که باید به سمت این پروژه برویم، ما این وعده را میدهیم و اسناد و مصوبات ما این را تضمین میکند که ما بتوانیم از منافع همه ذینفعان این زیست بوم دفاع کنیم. یک بخش شرکت مخابرات ایران است و یک بخش سایر اپراتورهای ارتباطی هستند، یو ان اس پی ها، اف سی پیها و بخش اصلی و عمده و هدف اصلی مردم هستند. کوچکترین نارضایتی در مردم در این پیاده سازی و اجرای طرح مهاجرت، این یک مانع است بر سر کل پروژه.
سؤال: این پروژه بسیار بزرگ و وسیعی برای شرکت مخابرات و زیرساختهای مربوط به آنها است. چه چالشهای فنی و حتی مالی بر سر راه اجرای درست این پروژه وجود دارد و ابتدای صحبت تان اشاره نکردید به میزان زمانی که برای اجرای این پروژه درنظر گرفته شده است؟
فتاحی: مدت زمانی را که شرکت مخابرات طراحی کرده است بین ۵ تا ۷ سال برای این پروژه است. اما در گزارش شما هم دیدیم در همایشی که دیروز برگزار شد تأکید رئیس جمهور بر این بود که موانعی که این مدت زمان را طولانی میکند مرتفع شود و پروژه در یک مدت زمان کوتاه تری انجام شود. مهمترین عامل منابع مورد نیاز اجرای این طرح است. به هر حال بیش از نزدیک به ۱۰۰ سال است که مس در کشور ما عهده دار شبکه زیرساختی کشور بوده است. از اولین مرکز تلفن بنا به قول پیشکسوتان این عرصه در خیابان لاله زار تهران فعالیت خودش را آغاز کرده است، ارتباطات بر روی سیمهای مسی در جریان بوده است. در همه این سالها مردم ما از طریق تلفنی که با این کابلهای مسی با هم مرتبط بودند، خبرها را جابجا کردهاند. امروز وقت یک تغییر فناوری رسیده است، امروز زمان یک تغییر بزرگ در حوزه ارتباطات است. به هر حال سرعت محدود و محدودیتهای مس، فرسودگی تجهیزات، فرسودگی مسی که سالها است زیر زمین قرار گرفته است، موضوعاتی مثل هزینههای بالای نگهداری این شبکه است، موضوع مهم صرفه جویی در انرژی، وقتی کل شبکه مبتنی بر تجهیزات فیبر نوری میشود به صورت خاص در انرژی صرفه جویی اتفاق میافتد با این شرایطی که ما در حوزه انرژی داریم. از همه اینها مهمتر نیاز نسل آینده ما به توسعه باکیفیت ارتباطی است. امروز یکی از مفاهیم نوظهور در حوزه فناوری بحث هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی توسعه پیدا نخواهد کرد، چه لایههای عمیق آن و چه لایههای بهره برداری آن مگر بر روی یک زیرساخت بسیار پرسرعت و باکیفیت. امروز با این زیرساختهایی کهدر اختیار است و مبتنی بر مس است، حتماً نمیتوانید آن استفاده کافی را از خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی و آن بهره برداری را که میخواهید داشته باشید. باید در لایه زیرساختی این تحول بزرگ و تحول جسورانه با این منابع و با این هزینههایی که این پروژه دارد باید اتفاق بیفتد. بعنوان مثال ما امروز درگیر ناترازی در خیلی از حوزههای زیرساختی هستیم به ویژه در حوزه برق. وقتی به علل و عوامل این ناترازی نگاه میکنیم، غیر از موضوع مصرف که در طرف مردم است و صرفه جویی است، موضوع عدم توسعه به موقع زیرساختها است. فرسودگی زیرساخت ها، عدم توسعه به موقع، استفاده از نسلهای جدید زیرساختی، این اتفاق افتاده است. امروز اگر تصمیم نگیریم درخصوص بهروزرسانی زیرساختها در حوزه ارتباطات، همین وضعیت را در سالهای آینده در حوزه ارتباطات خواهیم داشت، یعنی ناترازی ارتباطات را میبینیم. به این صورت که مثلاً با استفاده از هوش مصنوعی، یک خدمتی را میخواهید بگیرید که این خدمت نیاز به یک پهنای باند حداقل ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه دارد. در این حالت با یک ارتباطی در منزل مواجه هستید که نهایتاً در بهترین حالت ۱۶ مگابیت بر ثانیه سرویس میدهد، این میشود ناترازی، یعنی بستر ارتباطی دارید که خدمتی که میخواهید نیاز به ظرفیت بیشتری است. وقتی این خدمات بیشتر میشود با توسعه هوش مصنوعی و سایر خدماتی که روی بستر ارتباطات دارد توسعه پیدا میکند، عملاً اینها به یک شبکه قفل تبدیل میشود و دچار مسئله و نارضایتی میشوید. این اتفاقی است که امروز دارد میافتد و شرکت مخابرات ایران وارد صحنه شده است البته با نقش دهی کامل به همه ذینفعان که نکته مهمی است.
سؤال: تضمین این اتفاق چه است؟ الان اپراتورهای خوبی در کشور داریم با وجود زیرساختهای فرسوده کشور، برای اینکه خیال آنها راحت شود، شما چه نکتهای میتوانید بگویید که اگر فیبر نوری بیاید، بقیه اپراتورها در مقابل اپراتورهایی که بیشتر نزدیک به دولت هستند حذف یا کم نمیشوند؟
فتاحی: دو موضوع را ما در این حوزه دقت و توجه میکنیم که انحصار تقویت نشود. یک پروژه اف تی تی اچ که ویژه روی آن تمرکز کردهایم و کنترل پروژه میکنیم و طبق برنامه هفتم داریم پیش میرویم و تا پایان امسال ۱۰ میلیون پوشش توسط همه این اپراتورها ایجاد خواهد شد که این پروژه انحصارزدایی لایه زیرساخت است. یعنی اپراتورهای ما که عنوان یو ان اس پی برای آنها به کار میبریم، این یک نکته است، پس ما آن پروژه را داریم که اتفاقا انحصارزدایی لایه زیرساخت است، ما عنوان یو ان اس پی ما که اپراتورهای یو ان اس پی ما در حال حفاری و خواباندن فیبر و داکت و میکرو داکت زیر زمین هستند و دارند به مردم سرویس و خدمت میدهند.
الان خیلی از شهرهای خدمت شما نام ببرم که در آن شهرها حتی این اپراتورها از شرکت مخابرات ایران بهتر و بیشتر خدمت رسانی میکنند.
سوال: با کمک فیبر نوری؟
فتاحی: بله مبتنی بر فیبر نوری و کامل شبکه در اختیار خودشان است.
سوال: پس بهترست از مردم آن شهرها بپرسیم که کیفیت فیبر نوری چطورست؟
فتاحی: حتما از شهرهایی مثل رشت، کرمانشاه سوال کنید حتما آن بخشی که دارند از این خدمت فیبر نوری استفاده میکنند به شما این را میگویند و تایید خواهند کرد.
سوال: انتخابی است الان؟
فتاحی: این بخشی است و یک نکته هم در بستر مهاجرت و یا سوآپ هم باید نظارت و پایش کنیم الان مصوبات ما سهم و حدود و سقور هر کدام از اپراتورها را مشخص کرده است، در کنار این مصوبه مهاجرت یک مصوبه هم به عنوان یک مصوبه عمده فروشی داریم که آن جا کاملا نقش اقتصادی بین اپراتورها را خط کشی و مشخص کردیم و این وظیفه ماست و در ادامه پایش و نظارت، گزارشهایی که دریافت میکنیم به آن توجه میکنیم.
حضورا هم در جلسات خدمت مدیران اپراتورهای ارتباطی گفتیم که اجازه نمیدهیم که این انحصار بخواهد تقویت شود بلکه باید انحصار زدایی صورت گیرد در لایه خدمات، اینترنت مبتنی بر فیبر نوری وقتی میخواهند مردم استفاده کنند حتما باید سه تا چهار تا انتخاب داشته باشند همه اینها در امتداد پروژههای سیارست.
پروژههایی که تعریف کردیم پروژه نسل پنجم ارتباطات سیار که در ماههای گذشته اقدام مهمی در خصوص واگذاری فرکانسهای مربوط به اپرتورهای ارتباطی انجام شد، سه تا اپرتورهای سیار فرکانسهای ارتباطی نسل پنجم را دریافت کردند و در حال اجرای تعهدات شان در خدمات نسل پنجم هستند.
سوال: اجرایی میشود.
فتاحی: بله یکی از اپراتورهای ما به صورت خاص شهر بابل را در همین هفته گذشته مبتنی بر نسل پنجم ارتباطات و فای جی.
سوال: به صورت کامل واگذاری شده است؟
فتاحی: اولین شهری که کاملا تحت پوشش نسل پنجم ارتباطات سیار قرار گرفته است که زمانبندی مشخص دارد وسالانه درصد مشخصی از پوشش کشور.
این دو تا طرح و پروژه در کنار همدیگر هم در حوزه ثابت و هم در حوزه سیار وقتی که کامل بشود و همین جور به مرور جلو میرویم مردم افزایش کیفیت و سرعت را حس میکنند؛ بنابراین شما از موانع اجرایی این پروژه سوال کردید اولین مانع اجرایی منابع هزینهای و مالی است که شرکت مخابرات ایران طراحی کرده و تامین کرده در بخشهای مختلفی تامین کند.
دومی همین بهم خوردن نظم این زیست بوم است که در صحبتهایی که در این همایش شرکت مخابرات داشتم، گفتم ما درسازمان تنظیم مقررات نماینده سایر اپراتورها هستیم دراین پروژه و به صورت ویژه حق و حقوق آنها را پیگیر هستیم و ذی نفع آن که مردم هستند.
سوال: منظورتان این نظم ایجاد رقابت است؟
فتاحی: هرکدام از این ذی نفعان بخواهند زیاده خواهی داشته و از حد و حدود خودشان که در مصوبات و مقررات تدوین وتصویب شده بخواهند پای شان فراتر بگذارند این نظم بهم خورده و مانع از اجرای پروژه خواهد شد، نکته مهم دیگر همکاری سایر دستگاههای دولتی دراجرای این پروژه است هم در پروژه اف تی تی اچ و هم در پروژه مهاجرت.
در هر شهری که مسئولین آن شهر و استان مثل شهرداریها، راهداریها با ما همکاریهای مناسب و ویژهای داشتند با اپراتورهای مربوطه همکاری داشتند.
در صدور مجوزها منطبق بر مفاد قانونی که هم در قانون برنامه هفتم و در قانون بودجه سالانه همکاری خوبی داشتند پروژه به سرعت پیش رفته و مردم به سرعت منتفع شدند.
آن جایی که.
سوال: سایر نهادها و سازمانها به کمک آمدند.
فتاحی: همان جورست، شهرداریها نقش شان خیلی مهم است.
سوال: دقیقا نقش شهرداریها چیست؟
فتاحی: صدور مجوز حفاریها که در قانون تعبیه شده و طراحی شده است، کاملا مشخص است، متاسفانه در بعضی جاها سلیقهای عمل میشود.
با عدد و رقم و با مثال و مصداق عرض کنم شهرهایی که شهرداران و مسئولین در راهداریها همکاری کردند به سرعت شبکه توسعه پیدا کرده و مردم از این.
سوال: مشکل آنهایی که همکاری نکردند چیست؟
فتاحی: شاید نگاه سلیقهای به موضوع است.
سوال: چه نگاه سلیقهای است، نگاه توسعهای است و باید انجام شود و تکلیف است؟
فتاحی: شهرداریها به این اعتقاد داریم شهرداریها مسئول شهر هستند و همه موضوعات را باهم میبینند گاهی اوقات به نظر یک مسئول محلی و یا یک مسئول شهری دادن مجوز به یک اپراتور برای حفاری به مصلحت آن شهرست یا نیست.
سوال: شهردار تشخیص دهد و سلیقه اش به این باشد که به مصلحت مردم نیست، پس باید آن شرکت چکار کند، وزارت خانه باید چکار کند؟
فتاحی: یک سری مباحث حقوقی است مثل سازمان بازرسی کل کشور میگیریم و موضوع را پیش میبریم براساس همان مفاد قانونی که تعریف شده است، موضوع بعدی موضوع مردمی است در شهرهایی که به خاطر چگالی بالا و فرسودگی بیش از حد همین ارتباطات مبتنی بر نسل قدیم، به هر حال مردم مطالبه گری میکنند و آن جا دیگر مسئولین شهری کمک گرفتن از سایر بخشهای مسئول شهری مثل استانداران که جلساتی که در وزارت خانه با مدیریت وزیر ارتباطات داریم به صورت هر دو هفته یک بار با استانداران آن جا مسائل مطرح و پیگیری میشود و ما از تمام ظرفیتهای قانونی مان استفاده میکنیم و این مسئلهای است که الان وجود دارد و امیدواریم با تعامل بهتر و بیشتر با مسئولین محلی به صورت ویژه شهرداران و شوراهای اسلامی شهر بتوانیم این موضوع را پی ببریم.
سوال: برگردیم به یک سری از کارهایی که درسازمان تنظیم مقررات رادیویی انجام میشود، یکی از موضوعات جهانی موضوع سیم کارت مجازیای سیم است، که به سرعت تحولات جهانی خیلی هم بین خبرها زیاد میشنویم و توسعههایی که در این زمینه درکشورهای مختلف دراین زمینه اتفاق افتاده است، چه قوانین و مقرراتی پیش بینی شده است و چقدر زیرساخت آن را داریم و اگر نداریم کی زیرساختش انجام شود و اصلا قرارست کهای سیم داشته باشیم؟
فتاحی: ای سیم که شاخص اصلی نسبت به سیم کارتهای فیزیکی این است که عملا فیزیک سیم کارت در اختیار کاربران قرار نمیگیرد و آن جا هم موضوعات مختلفی بوده است و منافع مختلفی بوده است که عملا طراحان حوزه ارتباطات به این سمت رفتند که سیم کارت را از لایه فیزیکی خارج کرده و به صورت الکترونیکی در اختیار کاربران قرار دهند.
یکی از آنها بحث موضوعات امنیت است که به هر حال موضوعات امنیتی که حفظ حریم خصوصی و تاکید و تایید احراز هویت کاربران که نشود سوءاستفاده کرد، چون حتما میدانید در برخی از مواقع امکان این که از سیم کارتهای فیزیکی بشود استفاده کرد وجود دارد، این جا اطمینان بخشی برای کاربران سطحش را بالاتر میرود و استانداردهای جهانی این را تایید میکند.
موضوع بعدی این که کاربر میتواند در گوشی خودش ازچند شناسه ارتباطی یاایم زی استفاده کند و چند شماره تلفن را روی یک سیم کارت داشته باشد و این الان روی سیم کارتهای فیزیکی قابل انجام نیست، ولی روی سیم کارتهای الکترونیکی حتما اتفاق خواهد افتاد.
این روند پیشرفت فناوری و تکنولوژی هم است و در آینده نزدیک گوشیهای تلفن همراه که الان هر دوحالتای سیم و سیم فیزیک را ساپورت میکنند در آینده فقط منحصر میشوند بهای سیم، در کشور ما این مقدماتش انجام شده و ما هم به اپراتورهای ارتباط سیارمان این مجوز دادیم و به صورت آزمایشی شروع کردند و برای مشترکین در حال صدورای سیم هستند.
نکتهای که یک بخشی از موضوعات مرتبط با تحریم ممکن است این موضوع را کند بکند ولی این موضوع به صورت خاص و ویژه در دستور کار ما اپراتورهاست و نمیتوانیم ازاین موضوع عقب بمانیم.
در نمایشگاه الکامپ که در هفتههای گذشته برگزار شد تعدادی از اپراتورهای ارتباطات سیار هم رونمایی کردند و این خدمت را برای مشترکین خودشان فعال کردند.
سوال: از لحاظ قانونی ظرفیتهای لازم برای توسعهای سیم را داریم، یک حواشی ایجاد شده بود که ما اصلا اجازه استفاده به دلایل امنیتی و این شکلی نداریم و شاید این یکی از سوالاتی باشد که الان در ذهن مردم است که سازمان تنظیم مقررات رادیویی چطور میخواهد فکر کند به این موضوع و این موضوع را حل کند؟
فتاحی: طراحی هاش قبلا انجام شده است و اپراتورهای ارتباطی ما مجوز گرفتند و رونمایی شده است در نمایشگاه اخیر، الان به صورت پایلوت و آزمایشی کاربران ثبت نام و درخواست میکنند و البته این به زودی فراگیر خواهد شد.
سوال: در مورد اینترنت اشیاء این چقدر زیرساخت هاش آماده شده و به سرعت میبینیم که در جهان اینترنت اشیاء توسعه پیدا میکند و ماقطعا نباید از این غافله وقطار به قول معروف عقب بمانیم.
چقدر در حوزه دولتی تعریف شده و چقدر در بخش توسعه و واگذاری، به حوزه بخش خصوصی انجام میشود؟
فتاحی: موضوع اینترنت اشیاء در سالهای اخیر بیشتر مورد توجه قرارگرفته و همان جور که اشاره کردید به سرعت در حال توسعه است و عملا تسهیل گر و تسهیل کننده در ارائه خدمات به کاربران در حوزههای مختلف کشاورزی، بهداشت و حتی در حوزههای فرهنگ و آموزش الان اتصال اشیاء به اینترنت و هوشمند شدن همه اشیاء اینها سرعت بسیار ویژهای گرفته است.
یک بخشی اینها مقررات گذاری است که ابتدا در مجامع بین المللی حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات صورت میگیرد و در هر کشوری براساس مشخصات و مختصات آن کشورها سفارشی سازی برای آن کشور انجام میشود و یکی از کارهایی که در سازمان تنظیم مقررات مسئولیتش برعهده ماست همین تدوین استاندارد و مقررات حوزه اینترنت اشیاء است و البته توسعه زیرساخت هاش که به توازن این دو موضوع باید ادامه پیدا کند و الان شروع شده و پیش رفته و نگاهی که وجود دارد توانمندسازی بخش خصوصی برای ارائه این خدمات است.
الان خیلی ازمزارع و جاهایی مثل گلخانهها و مزارع که در آن کشت اتفاق میافتد اینها مجهز هستند به تجهیزات متصل به اینترنت و شاخصهای محیطی و آن شاخصهایی که یک کشاورز باید آنها را دائم رصد و پایش کند از راه دور انتقال پیدا میکند و تحلیل میشود و باز دوباره اطلاعات برمی گردد به آن محیط و شاخصهایی مثل شاخص دما و شاخص مواد اینها دائما رصد شده و یک محیط کشاورزی از راه دور کنترل میشود.
همین جور در مورد سلامت و بهداشت، محیطهای دیگری هم الان مشمول این فناوریها هستند، اما این فناوری در ترکیبش با هوش مصنوعی در به خصوص حوزه صنایع و بهینه سازی مصارف انرژی به سرعت پیشرفت خواهد کرد و ما هم برای این که از این موضوع کشورمان و مردم عزیزمان عقب نمانیم از بهره مندی از منافعش هم در توسعه زیرساخت و هم در حوزه بهره وری از آن اقداماتی را انجام میدهیم.
سوال: این سوال در ذهن مردم است که وقتی این خدمات جدید رامی گیریم این خدمات جدید چقدر هزینه دارد و برای این هزینه حوزه رقابتی اپراتورها را مدنظر قرار میدهید و من مردم که یک کشاورز یا هر شغلی دارم که از اینترنت اشیاء یاای سیم یا فیبر نوری استفاده کنم، استانهای آزمایشی را گفتید در مورد استفاده از فیبر نوری که کیفیتش بیشترست که چقدر هزینه دارد برای فردی که بخواهد ازاین سیستم استفاده کند، چقدر زیادتر میشود هزینه ها؟
فتاحی: هزینه ها، چون نگاه ما در وزارت ارتباطات به این است که حتما بخش خصوصی فعالی در حوزه زیست بوم حوزه ارتباطات کشور داشته باشیم و یک هدف گذاری در برنامه هفتم پیشرفت کشور شده است در خصوص اندازه اقتصاد دیجیتال موضوع سهم اقتصاد دیجیتال از دی دی پی است که عدد ده درصد.
سوال: زیر دو درصد است؟
فتاحی: الان چیزی کمتر از ۵ درصدست و این کاملا ارتباط مستقیمی با ارتباط بخش دارد، این زیست بوم اگر از طریق اقتصاد اگر درست طراحی و اجرا نشود عملا به آن اهدافی که در برنامه طراحی شده است نخواهیم رسید و هم این جریان اقتصادی شکل نخواهد گرفت.
این که میفرمایید هزینههای ما چقدر افزایش پیدا میکند متناسب با آن خدماتی که ارائه خواهد شد، تعرفههایی تنظیم خواهد شد و این تعرفهها اجرا خواهد شد.
اما یک نکته بسیار مهم این جا وجود دارد که باید توجه شود، آن نکته این است که ما هر چقدر هم ممکن است خدمات جدید برای ما افزایش هزینه داشته باشد، اما به شدت در جاهای دیگر صرفه جویی خواهد داشت.
همین اینترنت اشیاء اینها به شدت هزینههای یک کشاورز را پایین میآورد و این ارزش افزوده حتما این ظرفیت دارد که در حوزه فناوری اطلاعات سرمایه گذاری کنید و هم دقت و کیفیت بالاتر خواهد رفت و هم سرعت بالاتر خواهد رفت و هم هزینهها کاهش پیدا خواهد کرد.
در مجموع در این زیست بوم به نفع اقتصاد مردم، کاربران خواهد شد و البته بخش خصوصی شکل گرفته و اشتغال ایجاد میشود و اقتصاد مبتنی بر اطلاعات که در دنیا نشانههای آن را میبینیم شکل خواهد گرفت.
سوال: یکی از دغدغههای خیلی جدی بخش خصوصی انحصاری شدن همان بخش خصوصی در دست دو تا اپراتور بزرگ کشورست که همه میدانیم که شاید دغدغه شان این باشد که چطور اپراتورهای جدید وشرکتهای جدید وارد شده و انحصار بین دو اپراتور را بشکنند و این وظیفه شماست که از این به بعد توسعه شبکه فیبر نوری داشته باشیم و این هم تحول درزندگی دیجیتال مردم به وجود بیاورید و انرژی صرفه جویی کنید، میخواهید مقرراتش را تنظیم بکنید؟
فتاحی: احتمالا مدنظر سرکار عالی از انحصار دو اپراتور در حوزه ارتباطات سیار میباشد، در حوزه ارتباطات ثابت عرض کردم و در حوزه اپراتور سیار سه تا اپراتور اصلی در حوزه ارتباطات سیار داریم که دو اپراتور که دو اپراتور قدرت مسلط بازار هستند که طبق استانداردها و شاخصهایی که داریم که این جا از طریق تنظیم مقررات و نظارت بر عملکرد اپراتورهای ارتباطی این موضوع رقابت را پیگیری میکنیم و این که به صورت ویژه اپراتور سوم ما هم بتواند نقش بهتری را در این زیست بوم ایجاد کند، ما در حال رایزنی هستیم با سهام داران اپراتورمان، نکتهای که است در دنیا همین تعداد مطالعات بین المللی در روزی که در سالهای گذشته این پروانههای اپراتوری ارتباطات سیار واگذار شده است، مطالعاتی در دنیا انجام شده که چه تعداد ظرفیت و کشش هر بازاری دارد.
در کشوری مثل چین با آن ظرفیت و با آن جمعیت و بازار هم در نهایت سه تا اپراتور غالب داریم که آن اپراتورها فعالیت میکنند.
سوال: پس استاندارد جهانی است؟
فتاحی: در همین حوزه است، تلاشی که باید بکنیم این انحصار در دست دو اپراتور نباشد، اپراتور سوم را فعال کنیم و تقویت کنیم که این کار از طریق رایزنی با سهامداران مربوطه در حال انجام است که سه تا اپراتور در سطح قابل قبولی فعالیت بکنند و مردم حق انتخاب بهتر و بیشتری داشته باشند.
سوال: مردم از توسعه فیبر نوری دقیقا منتظر چی باشند؟
فتاحی: طرح برگردان از مس به فیبر نوری در حال اجراست و آغاز شده است، یک روز موقعی که کابل برگردان در همین حوزه مس میخواست اتفاق بیافتد، در تلویزیون و اخبار اعلام میشد که مردم در این منطقه مخابراتی آمادگی داشته باشند که کابل برگردان میخواهد اتفاق بیافتد.
امروز این اتفاق در حوزه مس به فیبر میخواهد انجام شود، حتما در مراحل اجرا ما با محدودیتهایی مواجه هستیم، مردم عزیز باید متوجه این موضوع باشند و هستند و این موضوع را درک میکنند که این تغییر فناوری و این تغییر تکنولوژی ممکن است اشکلاتی را برای مدت کوتاهی به وجود بیاورد.
این درخواستی که من ازمردم دارم ابتدا این که به هر حال مستحضر به این موضوع باشند و ثانیا حتما گزارشات به سامانههای نظارتی ما که سامانه ۱۹۵ اعلام کردم گزارش دهند.
البته شرکت مخابرات ایران ومدیران شرکت مخابرات ایران قائل به این موضوع هستند که در حداقل زمان ممکن و با کمترین قطعی سرویس این خدمت را به مردم عزیز ارائه کنند.
اما وقتی که این سرویس فراگیر شد و این خدمت در اختیار همه قرار گرفت همه باهم از منفعت آن بهرهمند خواهیم شد و با یک سرعت ویک کیفیت متفاوتی ارتباط کاربران شکل خواهد گرفت و حتما عواید آن را خواهیم دید.
خدماتی که روی آن به سرعت توسعه پیدا میکند و تسهیل میکند امور مردم که در همه عرصههای زندگی این نقش را حتما اثراتش را خواهیم دید.
سوال: پس حتما در کسب و کارها نیست در زندگی روزمره مردم هم؟
فتاحی: حتما اثراتش روی آلودگی هوا، روی موضوع ترافیک.
سوال: واقعا روی موضوع ترافیک خواهیم دید؟
فتاحی: حتما این طور خواهد بود، وقتی خدماتی را از راه دور بتوانید بگیرید، آن چیزی که هدف ما از خدمات دولت الکترونیک که روی یک بستر پرسرعت و مناسب اتفاق خواهد افتاد.
خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی که تسهیل میکند امور زندگی مردم را اینها حتما به این بستر و زیرساخت احتیاج دارد.
اگر امروز رنجی در خدمت رسانی وقفه کوتاهی اتفاق بیافتد این عواید بزرگی خواهد داشت و البته نظارت و پایشهای مان بر این است که این حداقلی مبتنی بر مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات باشد.