هیچ‌کس در دنیا نمی‌تواند ذهن خلاق ایرانی را تحریم کند

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، سید صادق پژمان، دبیر رویداد ملی صنایع خلاق در نشست خبری امروز با اشاره به اهمیت توسعه اقتصاد خلاق در کشور، از برگزاری «همایش ملی صنایع خلاق» با محوریت صنایع خلاق در روز‌های ۱۴ و ۱۵ آبان خبر داد.

وی افزود: روند‌ها در کشور نشان می‌دهد که هنوز در زمینه صنایع خلاق، چه از منظر اقتصادی و چه از نظر فرهنگی و اجتماعی، درک دقیق و عمیقی از مسئله وجود ندارد.

پژمان خاطرنشان کرد: در سطح جهانی، کشور‌های مختلف طی سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری‌های گسترده و هدفمندی در حوزه صنایع فرهنگی و خلاق انجام داده‌اند و برنامه‌ریزی دقیقی در این زمینه داشته‌اند.

به گفته دبیر رویداد ملی صنایع خلاق، سهم این حوزه از تولید ناخالص داخلی (GDP) جهان حدود ۳ درصد است و حدود ۶ درصد از مشاغل دنیا نیز در حوزه صنایع خلاق فعالیت دارند.

دبیر این رویداد ملی اضافه کرد: این آمار نشان می‌دهد که طی یک دهه اخیر هم سرمایه‌گذاری در این صنایع افزایش یافته، هم مخاطبان و مصرف‌کنندگان آن بیشتر شده‌اند و هم در سیاستگذاری و قانون‌گذاری تغییرات مثبتی رخ داده است.

پژمان با تأکید بر ضرورت شناخت اهمیت این حوزه، خاطر نشان کرد: ما باید بتوانیم اهمیت صنایع خلاق را در میان سیاستگذاران، قانونگذاران، نخبگان، رسانه‌ها و مردم به درستی تبیین کنیم تا این موضوع در نهایت به یک گفتمان ملی تبدیل شود.

وی ادامه داد: هدف اصلی ما از برگزاری این رویداد، بازتاب ظرفیت‌های کشور در حوزه صنایع خلاق و نمایش دستاورد‌های دانشی و تولیدی این حوزه است.

پژمان، یکی از چالش‌های اصلی این حوزه را نبود شبکه فعال ارتباطی میان ذی‌نفعان دانست و گفت: در حال حاضر شبکه‌ای که فعالان این حوزه را به هم متصل کند و بتواند خروجی مشخصی ارائه دهد، وجود ندارد. یکی از اهداف کلان این رویداد ایجاد همین شبکه ارتباطی و تعامل مؤثر میان فعالان و نهاد‌های مرتبط است.

وی اظهار کرد: یکی از اهداف مهم ما رونق بخشیدن به اقتصاد فرهنگ و هنر است. اقتصاد فرهنگ و هنر ارتباط مستقیمی با صنایع فرهنگی و خلاق دارد، اما متأسفانه رشد بالقوه این صنایع در کشور تاکنون بالفعل نشده است.

پژمان تأکید کرد: در چند دهه اخیر رویکرد کشور بیشتر معطوف به سرمایه‌گذاری در صنایع سنتی و سنگین مانند فولاد، پتروشیمی و سیمان بوده است، اما امروز باید توجه ویژه‌ای به سرمایه‌های فکری و ذهنی داشته باشیم، چرا که مزیت اصلی کشور در همین حوزه‌هاست.

وی افزود: سرمایه گذاری در صنایع فکری و خلاق می‌تواند بازدهی بالاتری نسبت به صنایع سنتی داشته باشد. به‌عنوان نمونه، صادرات صنایع فرهنگی در کشور‌هایی مانند کره جنوبی و ژاپن سالانه بین ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار است که حتی قابل مقایسه با صادرات نفتی ایران است. این نشان می‌دهد که مسیر توسعه ما باید تغییر کند.

پژمان تصریح کرد: سرمایه‌های فکری، ایده و خلاقیت در کشور ما از پشتوانه تمدنی، فرهنگی و دینی غنی برخوردار است و برخلاف بسیاری از بخش‌ها، این حوزه قابل تحریم نیست. هیچ‌کس در دنیا نمی‌تواند ذهن خلاق ایرانی را تحریم کند.

وی افزود: امروز بخش مهمی از اقتصاد جهانی به اقتصاد خلاق و صادرات محصولات و خدمات فرهنگی اختصاص دارد؛ بنابراین لازم است در سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی نخبگانی و فعالیت رسانه‌ای، توجه ویژه‌ای به این حوزه داشته باشیم، چرا که آینده کشور به طور جدی به آن گره خورده است.

دبیر رویداد ملی صنایع خلاق با تأکید بر ضرورت تغییر نگرش نسبت به صنایع فرهنگی و خلاق، گفت: محتوایی که در این حوزه تولید می‌شود، باید بتواند در گام نخست به تغییر بینش در میان سیاستگذاران کشور منجر شود و در نهایت پارادایم حاکم بر حوزه فرهنگ را تغییر دهد. این تغییر گفتمان می‌تواند به مردمی‌سازی حوزه فرهنگ و استفاده از مفاهیم نوین در رشد اقتصادی پایدار کشور کمک کند.

وی با اشاره به یکی از مفاهیم کلیدی اقتصاد مدرن، افزود: امروز در جهان با مفهومی به نام تخریب خلاق روبه‌رو هستیم؛ به این معنا که با استفاده از روش‌های نو، باید روند‌های غلط گذشته را اصلاح کنیم. یکی از این روش‌های نوینی که می‌تواند به اقتصاد ایران کمک کند، توسعه صنایع فرهنگی و صنایع خلاق است.

پژمان توضیح داد: وقتی از صنایع فرهنگی سخن می‌گوییم، منظور حوزه‌هایی مانند بازی‌های ویدئویی، انیمیشن، نوشت‌افزار، موسیقی، کتاب و حتی نوآوری‌های اجتماعی است. اینها اجزای اصلی زیست‌بوم صنایع خلاق را تشکیل می‌دهند و بازدهی اقتصادی قابل توجهی دارند؛ هم در سطح جهان و هم در داخل ایران.

وی با اشاره به آمار‌های رسمی در این زمینه گفت: بر اساس پیمایش بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در سال ۱۴۰۲، مردم ایران حدود ۷۰ همت در حوزه بازی‌های دیجیتال هزینه کرده‌اند. همچنین مجموع هزینه‌کرد فرهنگی خانوار‌های ایرانی در همان سال حدود ۱۴۷ همت بوده است. این اعداد نشان می‌دهد که گردش مالی در صنایع فرهنگی کشور قابل توجه است و ذائقه فرهنگی مردم نیز تغییر کرده است.

وی افزود: با وجود این ظرفیت مالی و فرهنگی، ما همچنان در حوزه دانش، مهارت، تولید فکر و اقدام عملی در زمینه صنایع خلاق با مشکلات جدی روبه‌رو هستیم. امیدواریم اقداماتی که در زمینه تغییر نگرش نسبت به این حوزه انجام می‌شود، منجر به اصلاح سیاست‌ها و قوانین به نفع صنایع فرهنگی و خلاق شود.

پژمان با اشاره به ضرورت توجه قانون‌گذاران به مسئله مالکیت فکری، گفت: یکی از پیش‌شرط‌های پیشرفت در این حوزه، توجه ویژه به موضوع مالکیت فکری و معنوی است. این مسئله باید در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گیرد تا زمینه حمایت از ایده‌ها و تولیدات فرهنگی و هنری فراهم شود.

وی در ادامه به دیگر چالش‌های صنایع خلاق اشاره کرد و افزود: تأمین مالی این حوزه یکی از مشکلات اساسی است. علاوه بر آن، در زمینه دانش‌افزایی و تولید اندیشه نیز نیاز جدی داریم. تربیت نیروی متخصص از مقطع دانش‌آموزی تا دانشگاه با اختلال مواجه است و هنوز دوره‌های آموزشی استاندارد برای تربیت نیرو در حوزه‌هایی مانند پویانمایی، بازی‌سازی، طراحی و تبلیغات در نظام آموزشی کشور وجود ندارد.

دبیر رویداد ملی صنایع خلاق با تأکید بر لزوم اصلاح نظام آموزشی، گفت: با وجود اسناد متعددی که در کشور در زمینه صنایع خلاق تدوین شده، هنوز آموزش رسمی و ساختاریافته در این حوزه‌ها طراحی نشده است. اگر دانش‌آموزی بخواهد مهارت‌هایی مانند انیمیشن یا بازی‌سازی را بیاموزد، در حال حاضر مسیر آموزشی مشخصی برای او وجود ندارد.

پژمان در ادامه از برپایی بخش نمایشگاهی در کنار این رویداد خبر داد و گفت: در حاشیه این همایش، نمایشگاهی نیز برگزار می‌شود که بخشی از دستاورد‌های کشور در حوزه صنایع خلاق را به نمایش می‌گذارد تا شرکت‌کنندگان بتوانند با ظرفیت‌ها و توانمندی‌های داخلی آشنا شوند.

وی افزود: در تعدادی از پنل‌های تخصصی این رویداد، مسئولان کشور در حوزه‌های مختلف از جمله زیرساخت، قانون‌گذاری، محتوا و فرهنگ حضور خواهند داشت. اسامی این افراد پس از نهایی شدن زمان‌بندی حضورشان اعلام خواهد شد.

پژمان تصریح کرد: هدف اصلی این رویداد، ایجاد تغییر در دیدگاه و بینش نسبت به صنایع خلاق است تا عمق ظرفیت‌های این حوزه، چه از نظر فرهنگی و چه از نظر اقتصادی، شناخته شود. ما معتقدیم کلید حل بسیاری از مسائل آینده کشور در زیست‌بوم صنایع فرهنگی و خلاق نهفته است.