پخش زنده
امروز: -
وزیر آموزش و پرورش در برنامه گفتگوی ویژه خبری با تشریح اقدامات وزارت آموزش و پرورش در دفاع مقدس ۱۲ روزه گفت: شناسایی دانش آموزان آسیب دیده و کمک به رفع مشکل آنان یکی از این اقدامات بود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقای علیرضا کاظمی همچنین در این برنامه از شناسایی هفت هزار و ۲۰۰ مسئله فضای آموزشی در سراسر کشور خبر داد و کیفیت بخشی به مسائل آموزشی و محرومیت زدایی و نهضت توسعه عدالت آموزشی را از برنامهها و سیاستهای وزارت آموزش و پرورش در دولت چهاردهم برشمرد.
متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سؤال: مجموعه اقداماتی که وزارتخانه شما انجام داد در طول تجاوز ۱۲ روزه برای این که خللی در فرایند آموزش صورت نگیرد؛ امتحانات، تصحیح اوراق، نمرات و ... چه مواردی را در بر میگرفت؟
علیرضا کاظمی؛ وزیر آموزش و پرورش: ابتدا لازم است به یک نکته اشاره کنم و آن حضور مؤثر و میدانی دولت با تمام وزارتخانهها به ویژه شخص ریاست جمهور که در وسط میدان بودند، به عنوان یک عضوی از آحاد جامعه واقعاً تشکر ویژهای داشته باشم از حضور مؤثر و خدمترسانی مجدانه دولت به جامعه در این شرایط سختی که کشور با آن مواجه بود. ما در وزرت آموزش و پرورش هم به عنوان دستگاهی که جامعه بزرگ و مخاطبان زیادی در سطح کشور داریم و فعالیتهای روزانه ما طبیعتاً جامعه مخاطب زیادی را در بر میگیرد طبیعتاً ما دو سه سؤال برای خودمان مطرح کردیم؛ سؤال اول این که مواجهه آموزش و پرورش برای مدیریت و برنامهریزی مسائل جاری آموزش و پرورش که دانشآموزان و مخاطبان با آن مواجه هستند چیست؟ این اولین سؤال بود از خودمان و سؤال بعدی مواجهه آموزش و پرورش و نقش آفرینی آن در این جنگ ۱۲ روزه؟ این به نظرم از بخش اول هم برای ما مهمتر بود که در رابطه با هر کدام توضیحی خواهم داد و یک چنین سناریوهایی که برای آینده ترسیم میکنیم، اگر این جنگ در هر شرایطی استمرار پیدا کند، ما چه طراحیها و سناریوهایی را باید برنامهریزی کنیم تا بتوانیم خدمات خود را به بهترین شکل ممکن به جامعه مخاطب ارائه دهیم. برای این که اینها را یک سازمان و ساختار دقیقی دهیم، در وزارت آموزش و پرورش در اولین روز جنگ ستاد هماهنگی و مدیریت امور آموزش و پرورش در شرایط جنگی را تشکیل دادیم، تقریباً ۱۵ کمیته شکل دادیم و این ۱۵ کمیته تقسیم کار کردیم. به چند کمیته اشاره میکنم که یک بخش آن؛ کمیته پشتیبانی بود و خدماتی که باید به بخشها و دستگاهها، نهادهای مختلف و مردم آسیبدیده دهیم. یک بخش هم کمیته جنگ شناختی و روانی بود که به نظرم یکی از بخشهای مؤثری که ما در آموزش و پرورش در این ایام توانستیم کار کنیم؛ این بخش بود، یک کمیته مشاوره و مددکاری اجتماعی بود برای خانوادهها، دانشآموزان آسیب دیده و مخاطبان خاص جامعه خودمان که یک آماری هم از این اقدامات خواهم داد. یک بخش هم کمیته امنیت سایبری و حفظ دادههای آموزش و پرورش، اطلاعات و برنامهریزیهایی که برای مسائل جاری آموزش و پرورش باید انجام دهیم. ما با چند مسأله مواجه بودیم. اولین مسأله ما این بود که ما آزمونها را هنوز به پایان نبرده بودیم، بخشی از آزمونهای داخلی مانده بود، ما مواجه بودیم با تقریباً ۱۲ میلیون نفر آزمون در سطح کشور و چیزی حدود ۵۰ میلیون آزمون نهایی که جنبه حیاتی برای کشور داشت و به لحاظ تأثیر قطعی ۶۰ درصد آن در کنکور، برای خانوادهها خیلی مهم بود که ما باید به موقع این برگهها را تصحیح کنیم در این حجم و این در شرایطی بود که تقریباً ۱۶ استان ما در کشور درگیر جنگ بودند و حجم عظیمی از این برگهها در خود تهران و شهرستانهای آن مستقر بود و معلمها هم تقریباً حضور نداشتند و سخت بود به دلیل شرایط متعدد. این یک بخش بود، آزمون دانشگاه فرهنگیان و ارزیابی ۷۲ هزار داوطلب شرکت در آزمون دانشگاه فرهنگیان که در مرحله اول قبول شدند، ارزیابیهای تکمیلی آن را باید انجام میدادیم و همین طور ثبت نام آزمون استخدامی که همین الان هم جاری است و حدود ۶۵۰ هزار نفر تقریباً شرکت کردند و همینطور آزمون نمونه و سمپاد بود که باید انجام میدادیم و در کنار اینها با یک رخداد مهم هم مواجه بودیم و آن اعزام دانشآموزان المپیادهای علمی به کشور، این در شرایطی بود که ما دسترسی نداشتیم به مسیرهای تردد و شرایط سخت صدور ویزا به دلیل تعطیلی بسیاری از سفارتخانهها؛ ما برای همه اینها برنامهریزی کردیم.
سؤال: فکر میکنم در شلوغترین زمان ممکن آموزش و پرورش این اتفاق رخ داد؟
کاظمی: علیرغم این که مدارس بسته بود، اما حجم کارهای ستادی آموزش و پرورش در دوران همین فاصله خرداد تا مهر؛ شلوغترین فصل خود را دارد که الحمدلله برنامهریزیهای خوبی انجام شد و الحمدلله آزمون سمپاد میدانید خود یک کنکور و شبهکنکور است؛ ۶۰۰ هزار دانشآموز شرکت کردند و ما شرایطی را مهیا کردیم که هر دانشآموز در هر نقطهای که خواست دوباره تغییر محل امتحان داد و امتحان را به سلامتی برگزار کردیم. ارزیابیهای دانشگاه فرهنگیان تقریباً امروز و فردا تمام میشود و انشاءالله نتایج آن بعد از همین کنکور مرحله دوم اعلام خواهد شد.
سؤال: یعنی چه تاریخی حدوداً؟
کاظمی: آن با نتایج کنکور معمولاً اعلام میشود. حدود قبل از شهریور انشاءالله اعلام میشود. قبل از آغاز سال تحصیلی معمولاً اعلام میشود. ما علاوه بر این که این مسائل جاری و ساری را داشتیم و سازماندهی کردیم، یک کار مهمی در خود شهر تهران داشتیم. وزارتخانه را باید تخلیه کردیم و به دلیل این که ما هم مثل بقیه دستگاههای دولتی در معرض تهدید بودیم، معاونتها را سازماندهی کردیم در مدارس و مدارس شهر تهران را به سه دسته تقسیم کردیم. حدود تقریباً ۴۵۰ مدرسه را ما در اختیار نهادها و دستگاهها قرار دادیم. به دلیل این که بتوانند به خدمات خود ادامه دهند. حدود ۲۳۰ مدرسه را برای پناهگاه مردم در نظر گرفتیم که اگر مراجعه کردند؛ میدانید از زمان جنگ ۲۳۰ مدرسه پناهگاه داشت و البته خیلی از آنها فرسوده شده بود که توانستیم با کمک شهرداری تهران حدود ۱۱۰ تا از این پناهگاهها را کاملاً آماده کنیم برای حضور مردم، البته تعداد زیادی؛ حدود ۱۲۰ تا از این پناهگاهها را با کمک شهرداری الان در حال آمادهسازی هستیم برای شرایط اضطراری. شش مدرسه را هم برای اسکان افراد آسیب دیده آماده کردیم که در اختیار اینهاست و تقریباً ۲۰ تا ۲۵ مدرسه هم در اختیار مدیریت بحران قرار دادیم. این نقش آموزش و پرورش در کمک فضای جنگی کشور فقط در یک حوزه بود، ما در المپیادها، چون خیلی فرصت مناسبی است؛ موفقیت یک دستگاه را باید در همین شرایط بحرانی بسنجید، در همین شرایط با همت مسئولین مربوطه در باشگاه دانشپژوهان جوان که جا دارد تشکر کنم و همت خانوادهها و دانشآموزان و دانشپژوهان برجسته کشور ما، مسیر سخت زمینی و تغییراتی که دادیم، توانستیم اینها را اعزام کنیم، دو تیم اعزام کردیم، یک تیم ریاضی به چین اعزام کردیم، به استرالیا اعزام کردیم با شش نفر که در بین راه هم در یک کمپ المپیادی در چین شرکت کردند و آن جا رتبه دوم را کسب کردند. قبل از آن که المپیاد جهانی برگزار شود و خوشبختانه در استرالیا توانستند دو مدال طلا و سه نقره و یک برنز کسب کنند و هفت پله نسبت به سال گذشته صعود کنند. این افتخار بسیار بزرگی بود. من واقعاً تبریک میگویم و تشکر میکنم از دانشآموزان و خانوادههایی که کمک کردند این رخداد رقم بخورد و همینطور در المپیاد شیمی در همین ایام بچهها شرکت کردند و توانستند چهار مدال نقره کسب کنند و این افتخار بزرگی بود برای نظام جمهوری اسلامی و الان المپیاد فیزیک هم بچهها را اعزام کردیم به فرانسه علیرغم همه محدودیتها و مشکلاتی که میدانید در ویزا، پرواز و منابع مالی داشتیم، الحمدلله منتظریم که افتخارات بزرگی را بیافرینیم. این بخشی از دستاوردهای ما فقط در حوزه برنامههای جاری و ساری آموزش و پرورش بود.
سؤال: هم امورات خود را گذراندید و هم به دستگاههای دیگر کمک کردید و هم عزیزان المپیادی ما که در شرایط عادی شاهکار است، دیگر در این شرایط واقعاً یک سوپرشاهکار است. در این تجاوز ۱۲ روزه از خانواده بزرگ آموزش و پرورش ما چند معلم و دانشآموز به شهادت رسیدند یا مجروح شدند؟
کاظمی: اجازه میخواهم هم این را بگویم و هم هنوز بخش مهم بخش قبلی را هنوز نگفتم که به نظرم خیلی مهم است؛ اولاً مردم ما در این جنگ آسیب دیدند و علیرغم ادعاهای دروغین و کذب دنیای استکبار، مردم ما مورد هجمه قرار گرفتند و مظلومانه به شهادت رسیدند. عده زیادی از خانوادهها، مردم، دانشآموزان و کودکان خردسال در بستر خواب و در سحرگاهان به شهادت رسیدند. در آموزش و پرورش هم ۳۴ دانشآموز شهید تقدیم شدند و تعداد پنج نفر از عزیزان فرهنگی ما که همین امروز هم صبح یادواره یکی از شهدایی که همسر یکی از دانشمندان هستهای ما بودند و همین طور یک دانشآموزی که با مادرش به شهادت رسیده بود برگزار کردیم. یکی از بخشها و نقشآفرینیهای مهم آموزش و پرورش در جنگ شناختی و روانی بود. دشمن همزمان با این جنگ ترکیبی پیچیدهای که به هر حال همراه با ترور شروع شد، جنگ سایبری و رسانهای و انواع و اقسام عملیاتهای متفاوت را انجام داد. ما به عنوان دستگاهی که بزرگترین جامعه مخاطب را در اختیار داریم؛ یعنی حدود ۱۷ میلیون دانشآموز و چیزی حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیون اولیای دانشآموز و یک میلیون محله. اولاً ما با سرعت این کمیته را سازمان دادیم و شبکه سازی کردیم در کل کشور. ما یک پلتفرمی داریم به نام پلتفرم شاد و سامانه شاد که یک سامانه صد درصد آموزشی و حدود ۱۴ تا ۱۵ میلیون دانشآموز هم در این شبکه فعالیت میکنند و روزانه برنامه خود را دنبال میکنند. ما هفت موضوع انتخاب کردیم؛ موضوع اول؛ روایتگری درست جنگ، موضوع دوم؛ فعالیتهای انگیزشی و حماسی، موضوع سوم؛ مهارتهای تابآوری و مهارتهای مواجهه با جنگ بود. موضوع بعدی؛ فعالیتهای معنوی، دعایی و قرآنی بود. موضوع بعدی؛ اطلاعرسانی بود. در این هفت موضوع، ما ۶۱ پویش در سطح استانها راه انداختیم که اجازه میخواهم به بخشی از این پویشها اشاره کنم. محور تمام این پویشهای ما هم وطن، انسجام و وحدت ملی بود که فوقالعاده مورد استقبال دانشآموزان ما در بخشهای مختلف قرار گرفت.
سؤال: چقدر در این پویشها شرکت کردند؟
کاظمی: میلیونها دانشآموز در این پویشها شرکت کردند و واقعاً اتفاقات بسیار بزرگی رقم خورد که از پویش همافند و به اصطلاح جانم فدای ایران، من ریشه در این خاک دارم و روایت همدلی، روایت یکرنگی؛ ۶۱ پویش مختلف در سطح کشور.
سؤال: یک مسابقه بگذارید که این برگزیدهها را ما هم بیاییم پشت کار و به مردم معرفی کنیم؛ کار قشنگی حتماً صورت گرفته؟
کاظمی: ما در این پویشهایی که برگزار کردیم، طبیعتاً بخش مهمی از این پویشهای ما؛ در قالب مسابقه است و دانشآموزان مشارکت بسیار خوبی هم داشتند. علاوه بر این، ما سرودهای حماسی و انقلابی، شعرها و رجزخوانیهایی که دانشآموزان در فضای مجازی انجام دادند، سعی کردیم تا آنجا که میتوانیم این فضا را در اختیار بگذاریم، چون یکی از مخاطبان اصلی دشمن؛ جامعه دانشآموزی است که در دل آنها رعب، وحشت، اضطراب و استرس ایجاد کند که خوشبختانه جامعه دانشآموزی ما بسیار خوب ظاهر شد و دانشآموزان در تمام عرصههای نظام و انقلاب حضور چشمگیری داشتند؛ در دوران جنگ ما ۳۶ هزار دانشآموز شهید تقدیم کردیم و کماکان دانشآموزان ما محکم در صحنههای نظام و انقلاب هستند.
سؤال: آیا مثلاً مشاورههایی هم به دانشآموزان در مدارس برای این دوران پرالتهاب داشتید؟
کاظمی: یکی از کمیتههای ما؛ کمیته مشاوره و مددکاری اجتماعی بود. ما یک خطی داریم به نام خط ۱۵۷۰ که تقریباً شبانهروزی است و حداقل حجم زیادی از شبانهروز را مشغول خدمترسانی است و علاوه بر این ما چیزی حدود ۷۵۰ مرکز مشاوره در سطح کشور داریم که مشاوران ما به صورت حضوری خدمات مشاورهای انجام میدهند، اما در ایام جنگ، یک کار بسیار مهمی که اتفاق افتاد، در همین ۱۲ روز چیزی حدود ۱۲هزار تماس با همین خط داشتیم که در سه سطح طبقهبندی شدند؛ بخشی از تماسهای ما ناظر به همین مسائل جاری آموزش و پرورش بود و نگرانیهایی که داشتند از آزمونها کی برگزار میشود، چطور برگزار میشود، نتایج کی اعلام میشود، اعتراضات چطور رسیدگی میشود، بخش اول؛ اینها بود، بخش دوم؛ مسائل اضطراب و استرس در رابطه با جنگ بود، بخش سوم تماسها در رابطه با مسائل و مشکلات خانوادگی و درگیریها و مشکلات دیگری که دانشآموزان داشتند. به هر حال این یک بخش خدمات ما بود، بخش دیگری که انجام دادند؛ در تمام مراکز مشاوره ما تلاش کردیم خانوادههای آسیبدیده را شناسایی کنیم، هم حضور پیدا کنیم، هم مشاوره و مددکاری به اینها بدهیم. این داستان هم الان ادامه دارد، تمام نشده و این را ادامه میدهیم و آمادگی کامل برای مشاوره در تمام ایام هفته به جامعه و مردم عزیزمان به ویژه دانشآموزان هستیم.
سؤال: در این تجاوز ۱۲ روزه به چه تعداد از مدارس آسیب وارد شد؟ حجم خسارت چقدر بود و برنامه شما برای بازسازی چیست؟
کاظمی: ما ۳۶ مدرسه در این ۱۶ استانی که درگیر بودند آسیب وارد شده که درصدهای آن متفاوت است. تقریباً تمام این مدارس را ترمیم و بازسازی کردیم و روند عادی خود را دنبال میکند و مشکلی هم انشاءالله نیست.
سؤال: نکتهای راجع به سامانه شاد اشاره کردید، من سؤال را یک مقدار کلیتر بپرسم؛ ما زیرساخت آموزش غیرحضوری ما اگر این اتفاقات بخواهد ادامهدار باشد، حالا شاد شاید خیلی هم قابل اتکا نباشد، شما چه تمهیدی اندیشیدید که ما اگر اتفاقات ادامهدار شد، بچهها بتوانند غیرحضوری هم آموزش ببینند؟
کاظمی: سؤال خوبی کردید، آن نگاه به آینده ما در این سه سناریو طراحی شده؛ اولاً شرایط را به گونهای پیش بینی کردیم که ممکن است بعضی استانهای ما درگیر باشند، بعضی استانها شرایطشان عادی باشد، طبیعتاً ما در استانهایی که عادی باشد، به دلیل تفویض اختیارهایی که انجام خواهیم داد و انجام دادیم، در اختیار خود استانها قرار خواهیم داد که به هر شکلی که میدانند و اگر میتوانند به صورت حضوری مدارس را باز نگه دارند و به فعالیت خود ادامه دهند و طبیعتاً در مدارسی که درگیر هستیم، دنبال سناریوهای دیگری رفتیم و طراحی کردیم. شاد الحمدلله خوب جواب داده و در ایام کرونا پوشش خوبی داده، الان هم با آقای پزشکیان صحبت کردیم و وزیر ارتباطات؛ آقای هاشمی قول دادند که سامانه انشاءالله تقویت شود و در آن شرایط خاص هم بتواند نیازهای ما را برآورده کند، ولی به هر حال ممکن است این اتفاق نیفتد. ما یک تجربهای را در دوران کرونا داریم و آن استفاده از ظرفیت صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و راهاندازی مدرسه ایران است. الان هم با کمک همکاران خود در شبکه آموزش که معمولاً محوریت برنامهریزی آموزش در صداوسیما را شبکه آموزش الان هم آقای پارسانیا که تشریف آوردند مسئولیت این شبکه را برعهده گرفتند؛ قبلاً مشاور خودمان بودند و در آموزش و پرورش بودند، یک ارتباط خیلی خوبی برقرار کردیم، جلسات متعددی هم تا الان برگزار کردیم و ما ظرفیت صداوسیما را به دلیل پوشش تقریباً صد درصدی که در بخشهای مختلف کشور دارد، به عنوان یک سناریو در نظر گرفتیم و طراحی کردیم، این ظرفیت میتواند در بخشهایی که پوشش ندارد، به عنوان برنامه اصلی در نظر گرفته شود و در جاهایی که پوشش دارد، به عنوان ظرفیت تکمیلی و تقویتی از آن استفاده کنیم. به هر حال جای هیچ نگرانی نیست، قطعاً اگر سامانه شاد هم نباشد و اگر حتی در صداوسیما نتوانیم این پوشش را بدهیم، راههایی پیدا خواهیم کرد و آموزش را در هیچ شرایطی تعطیل نمیکنیم.
سؤال: با توجه به تجربه جنگ ۱۲ روزه و تجاوزی که صورت گرفت، آیا به نظر شما در محتوای کتابهای درسی ما نیاز داریم یک سری مطالب محتوایی را ناظر به این اتفاق بگنجانیم؟
کاظمی: قطعاً این طور است، البته ما کتابهای درسی را معمولاً از مهر سال گذشته شروع میکنیم که بتوانیم چاپ کنیم، ۹۴۸ عنوان کتاب درسی داریم که ۱۵۸ میلیون تیراژ چاپ میشود و الان چاپخانههای ما در سه شیفت کار میکنند که بتوانند این نیاز مدارس را تأمین کنند. حجم بسیار زیادی از چاپ کتابهای درسی است که در سطح کشور سابقه ندارد ۱۵۸ میلیون، اینها باید تدوین، تألیف، اصلاح، بازنگری، چاپ، بستهبندی، ثبت سفارش و توزیع شود تا به دست دانشآموز برسد که الحمدلله تا الان حدود ۷۵ درصد کتابهای درسی در اختیار مناطق قرار گرفته و آماده توزیع و تحویل به دانشآموزان است و عدد ۲۵ درصد؛ عددی است که خیلی عدد مهمی نیست. انشاءالله در همین روزهای آینده سعی میکنیم این عدد را افزایش میدهیم. اما ما، چون کتابها را چاپ کردیم، طبیعتاً در کتابهای امسال نمیتوانیم این موضوع را بگنجانیم. اما یک فکری کردیم که انشاءالله بتوانیم یک ویژهنامه مخصوص برای این جنگ ۱۲ روزه آماده کنیم، الان هم دوستان مشغول هستند در سازمان پژوهش و این ویژهنامه را انشاءالله آماده میکنیم.
سؤال: برای چه مقطع تحصیلی است؟
کاظمی: برای تمام مقاطع انشاءالله، به تحلیل همه ابعاد مختلف این جنگ بپردازد و یک برداشت دقیقی از این جنگ به تمام دانشآموزان کشور منتقل شود. این الان در حال برنامهریزی و تهیه و تدوین است، امیدواریم بتوانیم در آغاز سال تحصیلی این کار را هم انجام دهیم. از سال تحصیلی آینده قطعاً در کتابهای درسی قرار خواهیم داد.
سؤال: حالا در این فضای جنگ تحمیلی هستیم، این را هم بپرسم که در مورد پوشش بیمه خسارت یا جسمی، آیا اقدامی میخواهید انجام دهید؟
کاظمی: دانش آموزان و همکاران ما که معمولا در آغاز سال تحصیلی همیشه تحت پوشش بیمه دانش آموزی و بیمه حوادث قرار میگیرند و طبیعتا هر اتفاقی بیفتد تفاوتی هم نمیکند که جنگ باشد یا غیرجنگ، دانش آموزان مشمول بیمه حوادث و همکاران ما هستند و جای نگرانی در این بخش نیست، من اجازه میخواهم به یک نکته دیگر هم اشاره کنم یکی از مسائل مهمی که خانوادهها نگرانی دارند بحث ثبت نام دانش آموزان است، اولا خوشبختانه با تمهیداتی که در همین شرایط سخت اندیشیده شد و فداکاری معلمان و مدیران مدارس ما، میدانید در شهر تهران تمام ایام هفته را مدیران ما حضور پیدا میکنند و ثبت نام میکنند و این کار جهادی است در شرایطی که آنها باید فقط دوشنبه و چهارشنبه در مدرسه حضور یابند، اما تا الان حدود ۸۵ درصد دانش آموزان پایه اول ثبت نام کردند و ۹۹ درصد دانش آموزان و نوآموزان پایه اول ابتدایی غربالگری شدند و سنجش بدو ورودشان انجام شده و نسبت به سال گذشته ما تقریبا صد هزار دانش آموز در همین زمان بیشتر ثبت نام کردیم اینها واقعا اتفاقات خوبی است که در آموزش و پرورش رقم خورده است.
سوال: کمبود معلم چقدر دارید؟
کاظمی: آموزش و پرورش همیشه کمبود معلم دارد و باید هم داشته باشید، چون اصلا قرار نیست که صد در صد نیاز خودمان را با معلم به صورت صد در صد، چون اصلا شدنی نیست، ما الا و لابد باید درصدی را با حق التدریس تامین کنیم معمولا در هر سال ما بین ۱۳ تا ۲۰ درصد نوسان داشته در طی ۱۰ سال گذشته الان که سال گذشته را پشت سر گذراندیم ۱۵ درصد کلاسهای خودمان را تقریباً با حق التدریس نیروهای شاغل بازنشسته و حق التدریس آزاد پر کردیم و این طبیعی است ما با آخرین برآوردهایی که کردیم میدانید ما در آموزش و پرورش دو کمبود داریم یکی کمبود نیروهای کیفیت بخشی و اداری مدارس و یکی کمبود در کلاس درس و معلم است، چون میدانید هر مدرسه مشاور، مربی پرورشی، معاون، معاون اجرایی، معاون آموزشی، مربی بهداشت، مربی تربیت بدنی دارد ما اینها را میگذاریم کنار فقط کمبود کلاس درس را اگر بگویم تقریباً حدود ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار معلم برای سال تحصیلی آینده کم داریم که برنامهریزیهایی که انجام شده برای جذب معلم در سال جدید نسبت به سال گذشته ما تقریبا ۲۰ درصد مثبت شدیم یعنی مثلاً اگر برگردیم به سال گذشته ما چیزی حدود ۱۶۰ تا ۱۷۰ هزار معلم کسر داشتیم الان این کسری ما کمتر است لذا جبران و تکمیل کلاسهای درس امسال بسیار راحتتر خواهد بود ما الان کمبود مدرسه نداریم ولی فضای استاندارد آموزشی و دستیابی به آن سرانه استاندارد تقریباً حدود اگر قرار باشد با آن استانداردهای سند تحول بنیادی مقایسه کنیم باید به ازای هر دانش آموز ۸ و یک دهم متر مربع فضای آموزش داشته باشیم که الان میانگین ۵ و ۴ دهم است فاصله بسیار زیادی داریم و برنامه ششم یک تکلیفی برای ما انجام داده که ما بتوانیم به ۶ و یک دهم برسیم و برای این ۱۴ میلیون متر مربع فضا نیاز داریم که یک حجم بسیار بزرگی است. میدانید یکی از مهمترین برنامههای ریاست محترم جمهور من میخواهم دو خاطره از آقای دکتر پزشکیان تعریف کنم واقعاً جای قدردانی دارد وجود چنین رئیس جمهوری، میدانید یکی از اولویتهای آقای رئیس جمهور یک بخشی را آموزش اعلام کردند و یک بخش را بهداشت اعلام کردند، در حوزه آموزش و پرورش ایشان وقت گذاری بسیار زیادی داشتند که جا دارد به نمایندگی از جامعه معلمین از این همت و دقت و نگاه عمیق و راهبردی رئیس جمهور محترم برای تحول در کشور تشکر و قدردانی کنم که تا الان بیش از ۳۵ جلسه برگزار کردند دیشب ایشان از ساعت ۶ و نیم تا ۹ شب با ۴ تا ۵ نفر از همکاران ما خود من هم نبودم گردهمایی مدیران کل داشتم ایشان جلسه برگزار کردند مسائل آموزش و پرورش را دنبال کنند با دو سیاست مهم در آموزش و پرورش داریم که آقای دکتر پزشکیان شخصاً دنبال میکنند یکی کیفیت بخشی به آموزش و پرورش و یکی هم محرومیت زدایی و نهضت توسعه عدالت آموزشی مرتبط و ناظر به فضا ما برای این کار برنامهریزیهای وسیع انجام دادیم ۷۲۰۰ مسئله فضای آموزشی را در سطح کشور شناسایی کردیم برش منطقهای و استانی زدیم و در ۶ محور آنها را تقسیم کردیم مدارس کانکسی مدارس سنگی مدارس نیمه تمام و پروژههای نیمه تمام مدارس که تراکمشان بالای ۳۵ نفر است مناطقی که سرانه فضای آموزشی زیر ۲ متر و زیر ۳ متر است و مدارسی که با استاندارد فاصله دارند ما در ۷۲۰۰ نظام مسئله در آورده و برای آنها شبکه سازی و تیم سازی کردیم الگوی عمل درآوردیم و ان شاالله آقای دکتر پزشکیان خودشان در سال اول قرار است با استفاده از ظرفیتهای مردمی و مسئولیتهای اجتماعی کمک خیرین و کمک دستگاههای دولتی قرار است این ۷۲۰۰ مسئله ما را حل کنند و الان هم سامانه تشکیل دادیم که تمام این ۷۲۰۰ مسئله دارد لحظه به لحظه در سطح کشور رصد میشود ما تقریبا ۲۱۵۰ پروژه را برای آغاز سال تحصیلی و هفته دولت ان شاالله میتوانیم افتتاح کنیم و این خبر بسیار خوبی است و از اتفاقات خوبی هم که دارد رقم میخورد جا دارد از سازمان برنامه و بودجه به طور ویژه تشکر کنم که سال گذشته یکی از بهترین سالهای آموزش و پرورش بود و الحمدلله این نگاه خوب الان ادامه دارد در همین شرایط سخت کشور دو همت همین الان هنوز سال تحصیلی آغاز نشده بابت سرانه دانش آموزی به ما اختصاص دادند و این در تاریخ آموزش و پرورش سابقه ندارد که قبل از سال تحصیلی دو همت عدد بسیار بالایی است و ما با این عدد میتوانیم اتفاقات خوبی را در مدارس روستایی و در مدارس محروم و مدارس شبانه روزی رقم بزنیم.
سوال: یک نکته میخواهم عرض کنم ببینید مردم ممکن است برایشان سوال پیش بیاید بگویند ما مشکل آب داریم، مشکل برق داریم، گرانی است، اینها میگذرد یعنی یک مقدار من صرفهجویی میکنم یک مقدار دولت سرمایهگذاری و ظرفیت سازی میکند یک مقدار ترسالی ان شالله میآید و اینها حل میشود، اما مطالبه ما از وزارت آموزش و پرورش، اشاره کردید آقای رئیس جمهور دست گذاشتند روی آن بحث بین نسلی است یعنی ما از وزارت آموزش و پرورش میخواهیم که توسعه مردم ایران را مطالبه داریم و اگر این مخدوش شود مثل آب و برق نیست که به سادگی بشود آن را برگرداند با یک مقدار سرمایهگذاری و لذا هر چقدر که شما تلاش میکنید برای عدالت آموزشی و هر چقدر سازمان برنامه و بودجه پول میدهد وظیفهاش است که بدهد یعنی من باید بفهمم که آیا پول برای گوشت و مرغ من میخواهد بدهد یا برای فرزند من میخواهد بودجه اختصاص بدهد، برای معلم فرزند من، لذا لازم بود من این توضیح را عرض کنم، اما در ذیل عدالت آموزشی میخواهم این را توضیح بدهید که ما نباید اینگونه باشد که اگر کسی پول داشته باشد برود مدرسه غیر دولتی و اگر کسی پول نداشته باشد برود مدرسه دولتی یعنی کیفیت مدارس باید افزایش پیدا کند برنامه شما برای این چیست؟
کاظمی: بحث مدارس غیردولتی و تاسیس مدارس غیردولتی و نوع خدماتی که مدارس غیردولتی به مردم ارائه میدهند در اقصی نقاط کشور الان تقریباً نزدیک به ۲۰ هزار مدرسه غیردولتی داریم و تقریباً ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار دانش آموز را هم پوشش میدهند از منظر مختلف به نظر من قابل بحث است که الان فرصت نیست به این بپردازم که این مدارس چه خدماتی دارند و چه کمکهایی به آموزش و پرورش انجام میدهند، الان بار بزرگی از نظام تعلیم و تربیت را به دوش میکشند که دولت و آموزش و پرورش طبیعتاً سرمایهای که باید صرف این دو میلیون و ۵۰۰ هزار دانش آموز کند، میبرد در مناطق محروم و به دانشآموزانی که از امکانات کمتری برخوردار هستند به آنها خدمت رسانی میکند در واقع این نوعی عدالت آموزشی هم است از این زاویه اگر نگاه کنیم، اما ما تلاش میکنیم که مدارس دولتی را هم به سطح مطلوبی از مدارس غیردولتی برسانیم ضمن اینکه الان میدانید مدارس دولتی ما تنوع دارند بسیاری از مدارس دولتی ما از مدارس غیر دولتی خیلی جلوتر هستند الان تقریباً ۱۵۰ هزار دانش آموز داریم که در مدرسه سمپاد درس میخوانند تمام نخبگان جامعه ما از این مدارس بلند میشوند، مدارس نمونه ما که حدود سالانه ۷۰ هزار داریم در مدارس نمونه ثبت نام میکنیم جایگاه بسیار برجستهای دارند یعنی اینطور نیست که مدارس دولتی ما همیشه توسری بزنیم که آنها سطح خوبی ندارند نه بسیاری از خانوادهها الان رقابت دارند برای اینکه در مدارس هیئت امنایی ما در مدارس خوب دولتی ما ثبت نام کنند، اما بله اکثریت مدارس دولتی به ویژه ممکن است در مناطق روستایی ما به دلیل شرایط خاص جغرافیایی است که میدانید مناطق روستایی ما مدارس چند پایه داریم، مدارس مختلط داریم یک معلم ممکن است برای ۶ پایه در یک ساعت درس بدهد کار بسیار سختی است، اما مهمترین برنامه آقای رئیس جمهور ارتقا کیفیت مدارس دولتی است که ما همین هفته گذشته برنامهای طراحی کردیم با کمک خود آقای رئیس جمهور که کیفیت مدارس دولتی را ارتقا بدهیم با دو کاری که داریم انجام میدهیم اول ارتقای کیفیت کلاس درس، ۴، ۵ اقدام از اول مهر هم آغاز میکنیم یک، آموزش ویژه تمام معلمان مدارس دولتی، آشنایی این معلمها با روشهای جدید و نوین و فعال، یاددهی و یادگیری تغییر در چیدمان کلاس و ارتقا تجهیزات و فناوریهای کلاس درس این چهار کار را انجام میدهیم و اول سال طبیعتاً شما شاهد ارتقا کیفیت خواهید بود، یک بخش هم ارتقای کیفیت مدیریت آموزشگاهی است که ما مدیران مدارس دولتی را داریم به یک سطح مطلوبی از کیفیت میرسانیم اگر دو مولفه در یک مدرسه دولتی به استانداردهای خودش برسد کیفیت آن مدرسه رشد میکند یکی معلمی که برخوردار از دانش، مهارت و تواناییهای لازم و البته کلاسی که امکانات لازم را برای بهره وری داشته باشد و یکی هم مدیری که بتواند از تمام ظرفیتهای موجود استفاده کند و دانش برنامهریزی، دانش تحلیل شاخصها و دانش برنامه حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب را بتواند طراحی کند اینها در دستور کار ما است هفته گذشته هم ۴۰۰ مدرس کشوری در مشهد در همین شرایط جنگی دوره آموزشی بسیار خوبی را پشت سر گذاشتند و این ادامه خواهد داشت. ما تا قبل از آغاز سال تحصیلی تمام معلمها را ان شاالله آموزش میدهیم همین الان هم یک شکل جدیدی از ارتقا توانمندیهای معلم را در قالب اجتماعات یادگیری طراحی کردیم به این شکل که معلمهای هم پایه، هم درس در یک منطقه اینها در یک گروه خودشان به همدیگر متصل شدند و با این نگاه از هم آموزی، به هم آموزی و با هم آموزی دارند تجربیات خودشان را با هم به اشتراک میگذارند.
سوال: یک بحث تلخی وجود دارد بحث افت تحصیلی و من وزارت آموزش و پرورش را مقصر نمیدانم به هر شکل فضایی که است مسائل مربوط به معیشت این داستان را پیش میآورد، اما وزارت آموزش و پرورش برای مهار این به خصوص در مقطع ابتدایی و علی الخصوص در استانهای محروم که اینها رشدهایش خیلی بیشتر از جاهای دیگر است چه اقداماتی انجام داده است؟
کاظمی: کیفیت تابعی از متغیرهای متعدد است که یکی از آن معلم است، یک انگیزه معلم است، اینها خیلی مهم است یکی تجهیزات و امکانات کلاسی است و برنامهریزیهایی که ما میتوانیم انجام بدهیم و مولفههای مختلف را به کار بگیریم تا رشد کند این نگرانی برای من وزیر هم طبیعتاً وجود دارد و یک اقدام بسیار خوبی را حالا بحث کیفیت بخشی میدانیم، هدف اصلی همان ارتقاء سطح تحصیلی است ما سال گذشته کار بسیار خوبی را انجام دادیم طرحی را پیاده کردیم در دوره ابتدایی به نام طرح حامی که این طرح مشمول دانش آموزانی بود که نیازمند تلاش بیشتری بودند دانش آموزان در ارزش یابیهای توصیفی که دارند انجام میدهند میشوند یک تعدادی نیازمند تلاش بیشتر هستند چیزی حدود ۸۰۰ هزار دانش آموز در نوبت اول نیازمند به تلاش بودند که ما برای آنها کلاسهای ویژه گذاشتیم و در نوبت دوم ۴۰۰ هزار نفر بهبود پیدا کردند و برای ۴۰۰ هزار نفر دیگر در تابستان برنامه داریم این یک بخش است در دوره ابتدایی است، اما در دوره متوسطه و آزمونهای نهایی که معمولاً نگرانیهای بسیار جدی وجود دارد هم ما برنامههای مفصلی داریم ولی افت کیفیت آموزشی مسئلهای است که صرفاً البته به آموزش و پرورش هم برنمیگردد یعنی بخشی برمیگردد به مسائل خانوادگی، فضای جامعه و مسائلی که امروز دانش آموزان در فضای جامعه با آن مواجه هستند، اما ما به سهم خودمان برنامهریزیهای خوب خودمان را انجام دادیم تا ان شاالله این رشد اتفاق بیفتد البته لازم به ذکر است که در دو سال گذشته میانگین معدل دانش آموزان رشد نسبتا قابل ملاحظهای را داشته است.
سوال: من باید به شما تبریک و تسلیت بگویم به خاطر شهادت اخویتان در این تجاوز و میخواهم اگر شما خاطرهای دارید در این زمان پایانی بفرمایید.
کاظمی: من هم عضوی از این جامعه هستم و در شرایطی که درگیر جنگ بودیم البته من صبح روز آغاز جنگ، چون از قبل میدانستم ایشان یکی از اهداف رژیم صهیونیستی است و بارها مورد تعقیب قرار گرفته و قصد ترور این سردار پرافتخار جمهوری اسلامی ایران را داشت و جدا از اینکه برادر من بود ۴۶ سال مجاهدت خستگی ناپذیر و خالصانه در اعتلای نظام به جمهوری اسلامی ایران داشتند به ویژه اینکه موضوع اسرائیل را جزو مهمترین مسائل سازمان اطلاعات سپاه قرار داد و دستاوردهای خیلی خوبی هم داشت خاطرات بسیار زیادی من از ایشان دارم، او یک انسان ساده زیست، ولایتمدار و لحظهای هم که اتفاق افتاد ما جلسه شورای معاونین در وزارت آموزش و پرورش داشتیم که ناخودآگاه به من الهام شد موشکی که خورد به برادرم خورد همانجا به بچهها گفتم تماسی بگیرید ببینم حالش چطور است که امکان تماس مهیا نشد و من متوجه شدم که این اتفاق افتاده، شرایط سختی بود مثل همه ولی افتخاری است برای خود این عزیز که حقش بود واقعاً برای شهادت لحظه شماری میکرد کلیپی دیشب من دیدم بچههای سازمان اطلاعات سپاه به من دادند که آرزوی شهادت میکرد و برای شهادت لحظه شماری میکرد، ابوی بزرگوار ما هم دو شب قبل خوابیدند که گوسفندی گرفتند و قربانی کردند و گوشتهای این گوسفند را قطعه قطعه میکنند و توزیع میکنند و ایشان از سحرگاه که بیدار میشود از همان لحظه منتظر خبر شهادت اخوی ما است به هر حال افتخار میکنیم و امیدواریم خداوند به ما این قدرت و توان را بدهد تا راه همه شهدا را، سرداران پرافتخار، دانش آموزان و معلمان عزیز را مقتدرانه ادامه بدهیم.